MARIAN BIELEWICZ - Przyrodnik i muzealnik

Urodził się 19 sierpnia 1915 roku w Starych Stawach koło Oświęcimia (Małopolska) w rodzinie nauczycieli. Szkołę powszechną i gimnazjum ukończył w Oświęcimiu. W 1935 roku rozpoczął studia przyrodnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, które ukończył dopiero po wojnie w 1951 roku, uzyskując tytuł magistra na podstawie pracy dotyczącej morfologii samczych narządów zapachowych motyli nocnych.
Marian Bielewicz, bo to on jest bohaterem dzisiejszego Panteonu bytomskiego, interesował się przyrodą od dzieciństwa. Jako uczeń i student w latach 19331937 współpracował ze Zdzisławem Stuglikiem z Oddziału Przyrodniczego Muzeum Śląskiego w Katowicach, włączając się jako współpracownik do badań nad fauną motyli polskiej części Górnego Śląska.

W marcu 1945 r. zatrudnił się w Muzeum Śląskim w Bytomiu (od 1950 r. Muzeum Górnośląskie), gdzie pracował do przejścia na emeryturę w 1982 r., przechodząc przez wszystkie stopnie muzealne do starszego kustosza. Poza entomologią interesował się ornitologią i ochroną przyrody. Był też wytrawnym myśliwym.
W Muzeum Górnośląskim zorganizował niemal od podstaw Dział Przyrody i przez 37 lat kierował nim, tworząc jeden z największych w kraju i liczący się za granicą ośrodek muzealnictwa przyrodniczego. Był inicjatorem i twórcą wielu wystaw przyrodniczych, prezentowanych w Muzeum Górnośląskim (w tym wspominanej do dziś przez bytomian stałej wystawy przyrodniczej) i w licznych muzeach w Polsce. Przyczynił się też do znacznego powiększenia zbiorów Działu Przyrody nie tylko drogą własnych odłowów, lecz przede wszystkim przemyślanych zakupów i prokurowania darów od górnośląskich entomologów. W 1962 r. założył i przez wiele lat redagował pierwszą serię Rocznika Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu Przyroda, tworząc trzeci po wojnie (po Opawie i Opolu) naukowy, przyrodniczy ośrodek wydawniczy Górnego Śląska.
Dał się poznać jako znakomity popularyzator zagadnień przyrodniczych. Już w latach 19381939 współpracował z rozgłośnią radiową w Krakowie, a po wojnie z katowicką rozgłośnią i oddziałem telewizji, przygotowując i prowadząc cykle pogadanek przyrodniczych oraz programy telewizyjne.
Został autorem 8 opracowań naukowych, w tym monografii Motyle większe Bieszczadów Zachodnich i Pogórza Przemyskiego (Bytom 1974), kilku artykułów historycznych oraz katalogów wystaw, a także kilkudziesięciu artykułów popularnonaukowych z zakresu przyrody, muzealnictwa i łowiectwa.
Bielewicz był niezwykle aktywnym działaczem społecznym. W 1938 r. został prezesem Koła Przyrodników Studentów UJ. W 1957 r. znalazł się w gronie założycieli Górnośląskiego Oddziału Polskiego Związku Entomologicznego (później Polskiego Towarzystwa Entomologicznego) i na stałe związał stowarzyszenie z Działem Przyrody. Od 1962 r. aż do śmierci był drugim z kolei przewodniczącym Oddziału PZE. Swoje talenty organizatorskie wykorzystał także poza muzeum, głównie w Polskim Towarzystwie Entomologicznym. W okresie przewodniczenia bytomskiemu Oddziałowi PTE organizacja ta przeżywała niebywały rozkwit, przyciągając i skupiając w stowarzyszeniu wielu badaczy-amatorów i miłośników owadów. Organizował zespołowe badania entomofauny cennych przyrodniczo terenów na Górnym Śląsku (m.in. Ligota Dolna k. Strzelec Opolskich) i w Polsce (m.in. Bieszczady), sesje naukowe, liczne odczyty publiczne i dydaktyczne wystawy objazdowe poświęcone owadom. Był też współzałożycielem Sekcji Lepidopterologicznej PTE, powstałej z inicjatywy członków bytomskiego oddziału.
Kilkakrotnie został wybrany do ogólnopolskich władz PTE, w których był uznawany za orędownika postulatów entomologów amatorów. Z ramienia stowarzyszenia uczestniczył w międzynarodowych kongresach entomologicznych (Wiedeń, Moskwa) i sympozjach.
Działał aktywnie również w Polskim Związku Łowieckim, będąc już od 1945 r. członkiem Wojewódzkiej Rady Łowieckiej w Katowicach oraz w Lidze Ochrony Przyrody. W latach 19501962 był łowczym powiatowym w Bytomiu, zaś od 1961 r. pełnił funkcję zastępcy łowczego wojewódzkiego w Zarządzie Wojewódzkim PZŁ.
Za pracę społeczną został odznaczony złotą odznaką Zasłużony w rozwoju województwa katowickiego, złotymi odznakami Polskiego Towarzystwa Entomologicznego i Polskiego Związku Łowieckiego (ZŁOM) oraz srebrną odznaką Ligi Ochrony Przyrody.

Zmarł po ciężkiej chorobie 17 lipca 1988 r. w Katowicach. Został pochowany w Krakowie Grębałowie.