Ks. REINHOLD SCHIRMEISEN - NIEZWYKŁY PROBOSZCZ

Bohater dzisiejszego “Panteonu bytomskiego” Reinhold Schirmeisen, urodzony 8 stycznia 1842 roku w Dobrodzieniu, czując powołanie kapłańskie poszedł drogą podobną do setek innych Górnoślązaków tamtego czasu.

Uczył się do matury w gimnazjum w Raciborzu (co ciekawe, było to gimnazjum państwowe, lecz ewangelickie). Po studiach teologicznych we Wrocławiu 28 czerwca 1866 roku został wyświęcony na kapłana przez ówczesnego biskupa wrocławskiego Heinricha Förstera.

Jego pierwszą (i jedyną) placówką duszpasterską był od samego początku Bytom. Tutaj przez dwadzieścia lat sprawował funkcję wikarego w parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Była to dobra szkoła zarówno umiejętności duszpasterskich jak i organizacyjnych. Pracował pod kierunkiem dwóch wybitnych proboszczów: ks. Józefa Szafranka, a po jego śmierci w 1874 r. - ks. Norberta Bonczyka. W 1882 roku istniały plany powołania go na stanowisko proboszcza w pobliskim sanktuarium maryjnym w Piekarach Śląskich, czemu jednak sprzeciwili się parafianie, którym udało się uprosić biskupa o pozostawienie go w Bytomiu.

Od 1883 roku ks. Schirmeisen pod nadzorem swego proboszcza pracował jako budowniczy nowego kościoła Trójcy Przenajświętszej, który powstał w miejscu dawnej kaplicy cmentarnej pod tym samym wezwaniem położonej przed dawną Bramą Pyskowicką. Wzniesiona według projektu bytomskiego architekta Paula Jackischa okazała neogotycka świątynia od samego początku była jednym z najważniejszych ośrodków życia społecznego miasta. Kościół został konsekrowany 20 czerwca 1886 roku, a Schirmeisen był od samego początku tutejszym duszpasterzem. W roku 1888 został oficjalnie mianowany pierwszym proboszczem nowo powstałej parafii Trójcy Przenajświętszej.

Zasłynął jako dobry mówca i znakomity duszpasterz, jak też organizator i kierownik tej dużej wielkomiejskiej parafii. Jak wynika z jego postępowania, wyróżniała go wielka skromność, co przejawiało się w odrzuceniu możliwości kariery duchownej i pozostaniu do końca życia zwykłym proboszczem. Ks. Schirmeisen zasłużył się zwłaszcza w dziedzinie katolickiego życia organizacyjnego, jego dziełem był m.in. rozwój Katolickiego Kasyna Obywatelskiego (Katholisches Bürgerkasino) i młodzieżowego Związku św. Leona (Leoverein). Prowadził również działalność charytatywną - dzięki niemu powstał w 1889 r. zakład opieki św. Roberta (Robertusstift), umieszczony w dawnym szpitalu Spółki Brackiej przy obecnej ulicy Dworcowej oraz wielki zakład rehabilitacji zawodowej inwalidów Krüppelheim, ukończony tuż przed śmiercią Schirmeisena (późniejszy Szpital Górniczy). Przyczynił się też do budowy w 1900 r. konwiktu (bursy) dla gimnazjalistów chcących się poświęcić stanowi duchownemu (tzw. Knabenkonvikt na rogu obecnych ulic Legionów i Kraszewskiego, przeznaczony obecnie na Polsko- Japońską Wyższą Szkołę Technik Komputerowych).

W swej działalności nie ograniczał się jedynie do Bytomia. Ponieważ do parafii Trójcy Przenajświętszej należały wówczas podbytomskie wsie Orzegów i Szombierki, postarał się o wybudowanie tam nowych kościołów (1895 i 1905 r.), przy których powstały później również nowe parafie, wydzielone z terytorium bytomskiej parafii Trójcy Przenajświętszej.

Za swe zasługi Schirmeisen wyróżniony został tytułem radcy duchownego (w 1895 roku) oraz prałata (1908). W 1907 roku otrzymał propozycję niezwykłego awansu: miał zostać arcybiskupem poznańskim. Odrzucił ją jednak, woląc pracować nadal w swej parafii, podobnie potraktował możliwość zostania biskupem polowym armii niemieckiej. Był autorem modlitewnika pt. “Katholisches Gebet- und Gesangbuch”, wydanego w Bytomiu w 1883 roku. Zmarł 25 października 1912 roku i pochowany został w swoim kościele przed ołtarzem Matki Bożej. Czcząc jego zasługi, w okresie międzywojennym miasto nadało imię Reinholda Schirmeisena ulicy biegnącej obok nowo wzniesionego kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego. Niestety, po 1945 roku został z niej “wypędzony” jako Niemiec i przechrzczono ją na ulicę Juliusza Ligonia. Po długoletnim proboszczu pozostała tylko nagrobna płyta w kościele Trójcy Przenajświętszej.